Beschrijving
In 1614 zond de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC), geholpen door de Staten-Generaal, een kleine vloot onder leiding van Joris van Spilbergen naar de westkust van Zuid-Amerika om de Spanjaarden lastig te vallen en de Nederlandse handelsbelangen in Indië te bevorderen. Na een moeilijke doortocht door de Straat van Magellaan trof Van Spilbergen de Spanjaarden aan die op hem lagen te wachten bij Callao, de haven van Lima.
De Spaanse armada van acht schepen zette in de nacht van 17 juli 1615 de aanval in en er brak een hevige strijd uit die na een korte terugtrekking bij zonsopgang de volgende dag voortduurde. Hoewel ze zwaar in de minderheid waren en minder wapens hadden, gebruikten de Nederlanders hun zware kanonnen met succes. Ze richtten zware schade aan verschillende Spaanse schepen en brachten er twee tot zinken. De Spanjaarden sloegen op de vlucht en lieten de zeeën over aan de Nederlandse schepen, die weinig schade of verlies aan mensenlevens hadden geleden.
Op het schilderij is te zien hoe de Iesus Maria, het Spaanse vlaggenschip, de vice-admiraal aan boord van de Santa Anna te hulp schiet, die zwaar onder vuur ligt van de Maan, het Nederlandse vice-admiraalschip, ondersteund door Joris van Spilbergen in de Zon (links) en de Aeolus (rechts, achter de Iesus Maria). Op de achtergrond vluchten de overgebleven Spaanse schepen weg. De Santa Maria werd uiteindelijk tot zinken gebracht en haar bemanning werd aan boord genomen van de Iesus Maria, die wist te ontsnappen in de invallende duisternis.
In 1619 publiceerde Joris van Spilbergen een verslag van de expeditie met een gedetailleerde beschrijving van de strijd. Dit schilderij is mogelijk gemaakt in opdracht van vice-admiraal Claes Maartensz. Thoveling, wiens schip de Maan een prominente plaats inneemt in de compositie. Thoveling lijkt de enige persoon te zijn geweest die het redelijk goed deed in de expeditie. Hij ontving een bedrag van 2.400 gulden. Hij werd in 1619 benoemd tot directeur van de Rotterdamse kamer van de Oost-Indische Compagnie en stierf in 1629.
